صنایعدستی هنری جاودان از نیاکان ماست که فقط کاربرد مصرفی ندارد، بلکه با فرهنگ و خاطرات ما ایرانیان عجین شده و شاید نیاز باشد همه ما با یک صرفهجویی ساده، خرید این صنعت زیبا را جایگزین البسه چینی، ظروف پلاستیکی و مصنوعات مختلف کنیم و به این مهم بیاندیشیم که با ورود هنر دست این عزیزان، هم خانه ما ایرانی جلوه میکند و هم چرخ اشتغال و خودکفایی گروهی رونق میگیرد که از قوت جسم و اوج هنر ذوقشان، هویت ایران را تجسم میکنند، پس شایسته نیست نسبت به بهای این هنر اصیل ایرانی بیتفاوت باشیم.
در استان لرستان ۹۰ رشته صنایعدستی وجود دارد و حدود ۷ هزار هنرمند در رشتههای مختلف صنایعدستی در این استان فعالیت دارند. صنایع زیبا و شکیلی که علاوه بر ذوق و هنر خالق این هنرصنعت گوشهای از تاریخ، فرهنگ و روش زندگی گذشتگان ما را تداعی میکنند. صنایعدستی علاوه بر شاخصه فرهنگی و هنری با اشتغالزایی همراه است و برای علاقهمندان یک بنگاه اقتصادی مستقل تلقی میشود که در صورت توسعه بازارچههای ثابت، با رشد سرانه اقتصادی هنرمندان مواجه خواهد بود.
در همین راستا عباس حمزهای معاون صنایعدستی ادارهکل میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی لرستان با تاکید بر نقش مستقیم تولیدات صنایعدستی در رونق اشتغالزایی بیان داشت: در سالجاری بیش از ۴۴ جلسه پیرامون بررسی و پیگیری امور صنایعدستی لرستان برگزار شده است.
حمزهای اظهار کرد: این جلسات در حوزه ساماندهی امور صنایعدستی شامل تعیین برنامههای کوتاهمدت، میانمدت و بلندمدت، رایزنی برای دریافت اعتبارات ملی از معاونت صنایعدستی، تعیین رابط صنایعدستی در تمامی شهرهای استان برای نخستین بار، تعیین پروژههای اولویتدار معاونت صنایعدستی، تکمیل کارگاه تراش سنگهای قیمتی و نیمهقیمتی خرمآباد و تشکیل جامعه تخصصی صنایعدستی استان لرستان بوده است.
او افزود: همچنین برنامهریزی برای واگذاری خدمات مربوط به ثبت نام مجوز صنایعدستی به دفاتر پیشخوان و پیگیری، رایزنی برای ایجاد بازارچه صنایعدستی در شهرهای بروجرد، دورود و الیگودرز، پیگیری امور مربوط به بازارچه صنایعدستی خرمآباد و برنامهریزی برای ساماندهی به این مرکز انجام شده است.
ثبت ملی برخی رشتههای صنایعدستی لرستان
حمزهای در خصوص تلاش برای ثبت ملی برخی رشتههای صنایعدستی نیز بیان کرد: ثبت ملی چوغابافی و همچنین جلسه با شورای روستای سنگ سفید در خصوص ثبت روستای ملی مبل منبت از مهمترین اقدامات انجام شده است.
برگزاری ۱۴ نمایشگاه صنایعدستی در لرستان
معاون ادارهکل میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی لرستان همچنین گفت: از اوایل سالجاری تاکنون ۱۴ نمایشگاه صنایعدستی در رشتههای گلیمبافی، جاجیمبافی، نمدمالی، تراشسنگهای قیمتی و نیمهقیمتی، ورشوسازی، خراطی، پیکرتراشی، قلمزنی و چرمدوزی برگزار شده است.
حمزهای ادامه داد: همچنین در راستای حمایت از هنرمندان صنایعدستی بیش از ۳۰ تفاهمنامه آموزشی با صنعتگران و مربیان صنایعدستی استان منعقد شده است.
او ادامه داد: با هدف آموزش علاقهمندان و خصوصا خودکفایی و اشتغال زنان خودسرپرست، تفاهمنامههایی مشترکی با ادارات بهزیستی، کمیته امداد، آموزش فنی و حرفهای، امور عشایری و اداره کار تعاون کار و رفاه اجتماعی منعقد شده است.
معاون ادارهکل میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی لرستان همچنین بیان کرد: تکمیل پرونده ثبت معنوی چوغابافی از دیگر اقدامات ادارهکل میراثفرهنگی لرستان در سالجاری است.
صدور ۲۸۵ فقره مجوز صنایعدستی
او در خصوص صدور مجوزهای صنایعدستی نیز خبر داد: ۲۸۵ فقره مجوز صنایعدستی از ۱۰ آبان تا ۳۰ آذرماه صادر شده است و همچنین توسط کارشناسان ادارهکل میراثفرهنگی بانک اطلاعاتی از هنرمندان برتر استان به منظور شرکت در نمایشگاههای ملی و منطقهای تهیه شده است.
معاون صنایعدستی ادارهکل میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی لرستان با تاکید بر جایگاه شاخص صنایعدستی لرستان در کشور اذعان داشت: در سالجاری ۲۰۰ فقره بازدید مجازی از کارگاههای صنایعدستی استان انجام شده است و همچنین هنرمندان صنایعدستی استان به ۱۰ نمایشگاه ملی و منطقهای شامل خراسان شمالی، کرمانشاه، تهران، گلستان، اصفهان، قم، زنجان، کرمان، چهارمحال و بختیاری اعزام شدهاند.
تشکیل بانک اطلاعاتی هنرمندان صنایعدستی
او همچنین ادامه داد: شرکت در رویداد ملی سه گام در کاخ سعدآباد با شرکت پنج هنرمند و ۱۴ اثر، برگزاری نمایشگاه بسیج هنرمندان و نمایشگاه مشترک با کمیته امداد با عنوان از عرش تا فرش از دیگر فعالیتهای برجسته هنرمندان صنایعدستی استان است.
حمزهای تاکید کرد: با همکاری کارشناسان ادارهکل میراثفرهنگی در صدد استخراج اطلاعات مربوط به کارگارههای راکد و نیمه راکد صنایعدستی استان هستیم و ۱۰ طرح برتر دریافت کننده تسهیلات تبصره ۱۸ نیز معرفی شدهاند.
فعالیت ۷۰۰ کارگاه گلیمبافی در لرستان
معاون صنایعدستی اداره کل میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی استان لرستان در بخش دیگری از سخنان خود اظهار کرد: تعداد هنرمندان فعال در رشته گلیمبافی در لرستان ۹۰۰ نفر هستند و تعداد کارگاههای فعال در این رسته نیز حدود ۷۰۰ کارگاه انفرادی و گروهی است.
حمزهای ادامه داد: با همت هنرمندان این رشته سالانه حدود ۲۱هزار مترمربع تولید و بالغ بر ۲۱هزار مترمربع فروش داریم.
او بیان کرد: در سالجاری تعداد هنرمندانی که در نمایشگاه شرکت کردهاند، ۱۰ نفر بوده و حدود ۴۰۰ نفر هنرمند گلیمبافی نیز از تسهیلات صنایعدستی بهرهمند شدهاند.
بروجرد شهر ملی ورشو
شهر بروجرد به عنوان شهر ملی ورشو در سطح کشور شناخته شده است و این هنرصنعت در لرستان جایگاه ویژهای دارد و دارای استادکاران و هنرمندان بیبدیلی است. ورشوسازی فقط جنبه ویترینی و هنری ندارد بلکه مصرفی نیز است، ولی عمده مشکل هنرمندان این رشته کمبود مواد اولیه است و در صورت تامین مواد اولیه این هنرصنعت، قطعا هنرمندان محصولات زیبا و باکیفیت بیشتری را به بازار عرضه خواهند کرد.
توجه وزیر میراثفرهنگی به صنعت ورشو بروجرد
چندی پیش مهندس سید عزتالله ضرغامی وزیر میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی در سفر به بروجرد تاکید کرد: صنعت ورشوسازی یکی از برجستهترین رشتههای صنایعدستی در شهرستان بروجرد است و این شهر را به عنوان شهر ملی ورشو میشناسیم. این هنرصنعت به علت کاربردی بودن در سبد مصرفی مردم قرار دارد و با شاخصه درآمدزایی و اشتغالزایی خوبی همراه است که باید مورد توجه ویژه باشد.
مهندس ضرغامی ابراز کرد: شهرستان بروجرد از جایگاه و موقعیت ویژهای برخوردار است و به لحاظ میراثفرهنگی ملموس و ناملموس در سطح بالایی قرار دارد، لذا درصدد رفع مشکلات هنرمندان صنایعدستی خصوصا فعالان هنر ورشوسازی هستیم.
۱۳ کارگاه ورشوسازی در لرستان فعالیت دارند
عباس حمزهای معاون صنایعدستی استان لرستان در این راستا تشریح کرد: تعداد ۱۳ کارگاه ورشو سازی در سطح استان فعال هستند که از این تعداد ۲ کارگاه مربوط به اداره کل میراثفرهنگی و یک کارگاه مربوط به آموزش فنیوحرفه ای و مابقی آزاد هستند.
حمزهای افزود: میزان تولید سالانه ورشو در استان حدود ۵۰۰ قطعه است و میزان فروش سالانه نیز حدود هزار قطعه در سال است.
او ادامه داد: در هر نمایشگاهی که در طول سال برگزار میشود، یک هنرمند ورشوساز شرکت کرده و همیشه غرفه ورشوسازی دایر بوده است.
معاون صنایعدستی استان لرستان در خصوص تسهیلات حوزه صنایعدستی ورشو اذغان داشت: امسال دو نفر هنرمند ورشوساز از تسهیلات ویژه این رشته بهرهمند شدند که حدود ۳۰۰ میلیون تومان بود.
او تصریح کرد: صنعت ورشوسازی در استان لرستان هنری شناخته شده و موفق است، کما اینکه بروجرد را به عنوان شهر ملی میشناسند، اما هنرمندان رشته ورشوسازی مشکلاتی نیز دارند، از جمله سختی کار و تامین مواد اولیه که درصدد رفع مشکل این عزیزان هستیم.
هنرمندان چه میگویند؟
هر کدام از هنرمندان رشتههای مختلف صنایعدستی در استان لرستان مشکلات خاص خود را داشتند، اما مسئله و مشکل مشترک اکثر آنان نبود بازارچه ثابت عنوان، نبود مواد اولیه یا گران بودن هزینه تامین این مواد است.
یکی از این هنرمندان که در رشته گلیمبافی فعالیت دارد، بیان کرد: اگر تسهیلات خوب و کمبهرهای به ما هنرمندان صنایعدستی اختصاص پیدا کند، قطعا این هزینه را صرف تولید بیشتر خواهیم کرد و زمانی که چرخ تولید صنایعدستی خوب و به موقع بچرخد مشتری خوب هم خواهد رسید.
هنرمند دیگری در رشته پوشاک لری اذعان کرد: توسعه صنایعدستی و افزایش فروش محصولات ما نیازمند فرهنگسازی است چراکه مردم باید جنس بیکیفیت چینی را خریداری کنند اما تولید داخلی استان خودشان که زیباتر و برگرفته از ایرانی است، فراموش کنند!
هنرمند دیگری در رشته مسگری گفت: مس به شدت گران شده و تهیه مواد اولیه برای ما دشوار است و از طرفی ساخت ظروف مسی زمانبر است و پس از تولید نیز باید منتظر مشتری بمانیم که توان خرید داشته باشد که در نهایت سرمایه ما مدتها راکد است!
رشد صنایعدستی در لرستان وابسته به حمایت خیرین است
در آخر معاون صنایعدستی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایعدستی استان لرستان گفت: هنرمندان عزیز صنایعدستی با علاقه و همت خستگیناپذیری سالهاست که هنرشان را ادامه میدهند و در خصوص بالا رفتن هزینهها و مشکلات تامین مواد اولیه و تجهیزات در مضیقه هستند، لذا اولین اقدام کمککننده به آنان ارائه تسهیلات کمسود و دومین عامل کمککننده توسعه بازارچههای صنایعدستی است که هر سال در اولویت کاری ما قرار دارد، ولی عقیده داریم که کافی نیست. به همین منظور با هدف توسعه بیشتر تولیدات صنایعدستی درصدد جذب سرمایهگذار برای خانههای صنایعدستی و همچنین استفاده از ظرفیت خیرین در سرمایهگذاری در حوزه صنایعدستی هستیم.