شهرستان بروجرد دارای آثار تاریخی بسیار زیادی است که هر کدام دنیایی از معماری و زیبایی را در خود جای داده‌اند، از خانه‌‌های تاریخی گرفته تا مدارس و حوزه علمیه تاریخی که هر کدام یادگاری از تمدن، تاریخ و دیانت لرستان در دوران گذشته هستند. مدرسه علمیه حجتیه یکی از همین بناهای تاریخی و ارزشمند در شهرستان بروجرد است که در خیابان شریعتی این شهر واقع شده است، قدمت این بنای تاریخی به بیش از ۲۰۰ سال پیش برمی گردد، این مدرسه تاریخی در دوران قاجار و به دستور مرحوم آیت الله حاج مولا اسد‌الله حجتی(ره) که یکی از فضلای بروجرد بود ساخته شده است. مدرسه تاریخی حجتیه یکی از عناصر تاریخی ارزشمند شهرستان بروجرد به شمار می رود که دارای شاخصه فرهنگی و تاریخی دیرینه‌ای است و سرانجام در سال ۱۳۸۳ با شماره ۱۱۲۶۰ در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسید. از حیث قدمت بنا، گذشت زمان و آسیب‌های طبیعی و انسانی این بنا نیازمند انجام اقدامات مرمتی است به همین دلیل اخیرا به همت دکتر عطا حسن‌پور مدیرکل میراث‌فرهنگیُ گردشگری و صنایع دستی لرستان فصل دیگری از عملیات مرمت و بازآفرینی در بخش شمالی این مجموعه مطابق الگوی اصلی شامل: کف‌سازی تعدادی از حجره‌ها، ساماندهی و باز زنده‌سازی سقف ورودی اصلی در حال انجام است.
بانی این مدرسه کیست؟
بانی این مدرسه علوم دینی مرحوم مولا اسداله بروجردی از علمای دین در نیمه اول دوران قاجار بوده که سال‌ها در آن به تدریس علوم دینی و زندگی پرداخته است. پس از فوت ایشان، شبستان شرقی این مدرسه که محل تدریس وی بود به مدفن این عالم وارسته و جلیل‌القدر تبدیل شد. از لحاظ مکان استقرار در شهر، این بنای ارزشمند تاریخی در مجاورت مسجد تاریخی حافظی قرار دارد، این بنا در یکی از زیر محله‌های قدیمی بروجرد، معروف به میدان محمدحسن‌خان واقع شده و به شماره ۱۱۲۶۰ در فهرست آثار ملی به ثبت رسید.
شاخصه گردشگری مذهبی در مدرسه حجتیه
از حیث بررسی شاخصه گردشگری مذهبی باید گفت؛ مدرسه علمیه حجتیه بروجرد یکی از آثار تاریخی بروجرد است که بیش از دو قرن قدمت دارد و علمای بسیاری در این مدرسه علمیه درس خوانده به طوری که ۲۷ نفر از شاگردان ملا اسداله حجتی در این مدرسه به درجه اجتهاد رسیده‌اند.
معماری چشم‌نواز این مدرسه تاریخی
با ورود به شهرستان بروجرد پس از رسیدن به میدان محمدحسن‌خان این شهر وارد حیاط مدرسه تاریخی حجتیه که می‌شوید، حجره‌هایی آجری با معماری زیبا در دور حیاط دیده می‌شوند که این حجره‌ها زمانی برای اسکان طلاب در نظر گرفته شده بودند و در وسط حیاط هم حوضی زیبا ساخته شده است. در قسمت ورودی این حوزه تاریخی، قبر مرحوم آیت‌اله حاج‌مولا اسد‌الله حجتی(ره) موسس این مدرسه تاریخی دیده می‌شود که همچنان اصالت و استواری این اثر زیبا نام این عالم بزرگ وارسته را زنده نگه می‌دارد.
یادداشت؛ یعقوب دالوند