تقویت جوامع محلی با توسعه‌ی گردشگری آبی
آب را الفبای آبادانی گفته‌اند و هسته‌ی نخستین آفرینش، جوهره‌ی وجودی انسان و تشکیل‌دهنده‌ی نیم بیشتر کره زمین.
آب و آفرینش و آبادانی واژگان دیرپای شکل‌گیری هستی‌اند، ایرانیان باستان در این سرزمین کم آب و نیمه بیابانی همواره آب را گرامی داشته‌اند و ارزش قطره‌قطره آن را دانسته‌اند به گاه خشک‌سالی، نذرونیاز و قربانی کرده، هنگامه‌ی بارش باران جشن و سرور.
اهمیت آب در اساطیر کهن تا حدی است که ایرانیان الهه‌ای به نام آناهيتا برای نگهبانی‌اش متصور شده این اعتقاد از دوران باستان تا اسلام نیز تداوم یافت و به‌جایی رسید که آب را مهر حضرت فاطمه س پنداشتند. در باور مردمان این سرزمین نگاه معنوی به آب جایگاه رفیعی دارد نگاهی به جشن‌های آب در تاریخ ایران و زمان و شیوه‌ی اجرای آن پیوندی میان آب و گردشگری برقرار می‌سازد که گویی حلقه‌ی مفقودی گذشته و زمان حال است.
عموم صاحب‌نظران و اندیشمندان صنعت توریسم بر این باورند که گردشگری بدون آب معنی و مفهوم دیگری می‌یابد. اکنون اکثر کشورهایی که چرخ اقتصادشان از این طریق می‌چرخد، آب را سنگ بنای گردشگری قرار داده‌اند؛ از آب گرم‌های معدنی تا رودهای خروشان، دریاچه و تالاب، چشمه‌سار و آبشار، غارهای آبی و موجودات غارزی، ورزش‌های آبی و ماهیگیری تنها گوشه‌ای از مقوله آب گردشگری در صنعت توریسم است.
آب بناهای کهن موجود در ایران که تنوع آن‌ها در لرستان بسیار چشم‌گیر است، توجه گردشگران زیادی را در دنیا به خود جلب کرده است. قنات، پایاب، گاو چاه، سد یا بید، پل، کانال و تونل‌های آببر، یخچال، مهراوه، آسیاب، حوض‌های صحرایی و آب‌انبار، برخی از این نمونه‌هاست. این سازه‌های آبی تاریخی تحت عنوان گنجینه ی آب، نقش بی‌بدیلی در میان حادثه‌های تاریخی- طبیعی ایفا می‌کند.
دربسته‌های گردشگری استان‌هایی مانند یزد، کرمان و کاشان، بازدید از این قبیل آثار در اولویت قرار دارد.
به گواه آمار، سالانه حدود ۱۲ میلیارد مترمکعب آب شرب و شیرین از استان لرستان خارج می‌شود؛ درحالی‌که نه اجازه‌ی برداشت کافی از آن به کشاورزان لرستان داده می‌شود و نه امکان احداث برای سدهای بزرگ و نیروگاه برق‌آبی بر روی رودخانه‌های خروشان کشکان، زال و سزار وجود دارد بنابراین در چنین شرایطی تنها راه بهره‌مندی از این ثروت و فرصت جاری، گردشگری است.
خوشبختانه جریان رودخانه‌ها در لرستان و محل زایش سراب‌ها و تالاب‌ها با رشته‌کوه‌های درهم‌تنیده و جنگل‌های زاگرس، طبیعتی کم‌نظیر آفريده که دل هر بیننده‌ای را می‌رباید تنگه‌های شیرز، هلد، دره خزینه کول راد، لی لی، نی گاه، شوه خو به‌عنوان بسته‌های بی‌مانند گردشگری در این راستا نقش کلیدی ایفا می‌کنند.
در هیچ کجای ایران تجمع ۱۱ تالاب متنوع در یک مکان وجود ندارد، کمتر نقطه‌ای از کشور را سراغ داریم که ده‌ها پدیده ژئوتوریسمی را دارا باشد یا بیش از هزار سازه آبی تاریخی در آن خودنمایی کند، اما شوربختانه باوجود برخورداری از این ظرفیت‌ها و استقبال پرشور گردشگران صنعت گردشگری لرستان از این حضور منتفع نمی‌شود و اقدامی نیز برای ساماندهی تورهای ورودی به استان و دریافت هزینه از آنان صورت نمی‌گیرد.
در بسیاری از مواقع شاهدیم که خیل گردشگر داخلی، از تنگه‌های زیبای لرستان بازدید می‌کنند اما ریالی از این سفر عاید صنعت گردشگری استان یا جوامع محلی نمی‌شود و برآیند این‌گونه سفرها، رهاسازی پسماند و زباله در عرصه طبیعت و تخریب محیط‌زیست انسانی و جانوری منطقه است.
میدانیم که امکانات دولتی محدود و جذب سرمایه‌گذار برای تک‌تک این آثار امری دشوار یا محال است و نیک‌تر میدانیم که وضعیت اسفبار بیکاری به‌ویژه در جوامع روستایی دردی گران است؛ بنابراین در شرایط فعلی، جوامع محلی به خاطر حضور دائم و اشراف کامل به محیط پیرامون، می‌توانند بهترین متولی و بهره‌بردار از بخش گردشگری آب باشد.
با تقویت این قشر اجتماعی به همراه آموزش‌های لازم و مدیریت صحیح می‌توان به‌راحتی، بخش گردشگری آبی را به درآمدهای می‌رساند و در کنار آن اشتغال صدها نفر از روستاهای دوردست لرستان را رقم زد. امید که مسئولان امر با رعایت اصول علمی از ظرفیت فوق‌العاده جوامع محلی و آب‌های سطحی بهره‌مند شوند و گامی مثبت و ماندگار در راستای تقویت صنعت توریسم و توسعه پایدار لرستان بردارند.
تهیه و تنظیم: عطا حسن پور